تغییرات در قوانین شطرنج که در هشتاد و چهارمین کنگره فیده در شهر تالین کشور استونی به تصویب رسید ، از اول جولای سال 2014( برابر با دهم تیر ماه 1393)لازم الاجرا می باشد.
این تغییرات بدون هیچ تفسیری صرفا جهت اطلاع داوران و بازیکنان درج می گردد.
در این نسخه ، قوانین از دو جنبه مورد تغییر قرار گرفته اند. نخست تغییراتی که جنبه کاربردی قوانین را تحت تاثیر قرار نداده اند و تنها به ارائه تعریفی بهتر از قوانین پیشین پرداخته اند و دوم ، قوانینی هستند با تغییرات عمده در مفهوم و کارکرد مواجه شده اند یا به طور کلی جدید می باشند.
متن زیر توسط خانم بیات و اقای جدیدی ترجمه شده و از سایت شطرنج حرفه ای نقل گردیده است
ماده 3-10 :
(الف) . حرکتی قانونی است که همه شرایط مربوط به ماده 3-1 تا 3-9 را تامین کرده باشد .
(ب) .حرکتی غیر قانونی است که در مواجهه با شرایط ماده 3-1 تا 3-9 نا موفق بوده باشد .
(ج) . یک پوزیسیون غیر قانونی از یک سری حرکات قانونی حاصل نمی گردد .
ماده 4-6 :
عمل ترفیع ممکن است به شیوه های مختلف اجرا شود :
1- پیاده مجبور نیست در مربع ترفیع قرار گیرد .
2- پیاده خارج شده و مهره جدید در مربع ارتقاء به هر روش ممکن جایگزین می گردد. اگر یک مهره حریف در مربع ارتقاء قرار دارد، باید گرفته شود .
ماده 6-2 :
(الف) . در طی بازی هر بازیکن در نوبت خود پس از انجام حرکت روی صفحه شطرنج باید ساعت خود را متوقف نموده و ساعت حریف را بکار اندازد (به عبارت دیگر باید ساعت خود را بزند) . این عمل حرکت را کامل می کند . یک حرکت همچنین کامل است اگر :
1- حرکت به بازی پایان دهد . ( ماده های 5.1a, 5.2a, 5.2b, 5.2c, 9.6a, 9.6b, 9.7ملاحضه گردد)
2- بازیکن در وضعیتی که حرکت قبلی خود را کامل نکرده حرکت بعدی را انجام دهد . (حرکت قبلی کامل است)
بازیکن باید بعداز انجام حرکت اجازه داشته باشد ساعت خود را متوقف نماید حتی اگر حریف حرکت خود را انجام داده باشد . زمان بین انجام حرکت روی صفحه شطرنج و زدن ساعت بخشی از زمان اختصاص یافته به بازیکن در نظر گرفته می شود.
ماده 6-7 :
(الف) . مقررات مسابقه باید از قبل زمان تاخیر را مشخص نماید . بازیکنی که بعداز زمان تاخیر در پشت میز صفحه شطرنج حاضر شود باید بازنده گردد مگر آنکه داور تصمیم دیگری بگیرد .
ماده 7-5 :
(الف) (پاراگراف دوم) . اگر بازیکن پیاده را به دورترین عرض انتقال دهد و ساعتش را بزند اما پیاده را با مهره جدید جایگزین نکند، حرکت غیر قانونی است . پیاده باید با وزیر همرنگ پیاده جایگزین شود.
(ب) . پس از اجرای ماده(a) 7-5 برای اولین حرکت کامل غیر قانونی ، داور باید دو دقیقه زمان اضافه به حریف بدهد. برای دومین حرکت کامل غیر قانونی توسط همان بازیکن داور باید بازیکن خاطی را بازنده اعلام نماید . به هر حال اگر پوزیسیون طوری باشد که حریف نتواند شاه بازیکن را با هرگونه سلسله حرکت های قانونی مات نماید بازی مساوی است .
ماده 9-5 :
اگر بازیکنی بر اساس ماده 9-2 یا 9-3 ادعای تساوی نماید ، او یا داور باید ساعت را متوقف نماید.
( ماده (الف) 6-12 و(ب) 6-12 ملاحظه گردد). بازیکن اجازه ندارد ادعای خود را پس بگیرد .
ماده 9-6 :
اگر یک یا هر دو مورد زیر رخ دهد ، بازی مساوی است :
(الف). پوزیسیونی یکسان مطابق ماده 9-2 برای حداقل پنجمین بار متوالی با حرکات پی در پی بوسیله هر یک از بازیکنان روی صفحه شطرنج پدیدار شده باشد .
(ب) .هر گونه سلسله 75 حرکت پیاپی توسط هر یک از بازیکنان کامل شده باشد بدون این که پیاده ای حرکت کرده باشد و مهره ای گرفته شده باشد.
ماده 10 :
این ماده بطور کامل از بخش قوانین مسابقه به بخش پیوست ها انتقال داده شده که بعدا مورد بحث قرار می گیرد
ماده 11-3 :
(ب). در طی بازی، به همراه داشتن تلفن همراه یا سایر وسایل ارتباطی الکترونیکی در محل بازی ها برای بازیکنان ممنوع می باشد. اگر مشاهده شود بازیکنی در محل بازی هاچنین وسایلی با خود به همراه دارد او باید بازنده اعلام گردد و حریف او برنده می باشد. مقررات مسابقه ممکن است جریمه متفاوت با سختگیری کمتری را تعیین نماید. داور ممکن است از بازیکن بخواهد تا به او اجازه دهد بطور خصوصی لباس، کیف یا سایر موارد دیگر را مورد بازرسی قرار دهد. داور یا شخص مجاز از طرف داور باید بازیکن را مورد بازرسی قرار دهند و باید از جنسیت بازیکن باشند . اگر بازیکنی نپذیرد که با این الزامات همکاری نماید داور باید اقدامات لازم را مطابق با ماده 12-9 انجام دهد.
ماده 11-9 :
یک بازیکن باید حق داشته باشد از داور در مورد توضیح نکات خاص در قوانین شطرنج سوال کند .
ماده11-10 :
بجز در مواردی که مقررات مسابقه طور دیگری تصریح می کند، بازیکن می تواند به هر تصمیم داور اعتراض بکند حتی اگر برگه ثبت خود را امضاء کرده باشد .
ماده 12-2 :
داور باید
(الف) مطمئن باشد که بازی جوانمردانه است .
(و) داور باید اقدامات ویژه در جهت حفظ مصالح بازیکنان معلول و کسانی که نیاز به مراقبت های پزشکی دارند اتخاذ نماید .
پیوست ها
پیوست (الف) . بازی سریع
الف1. بازی سریع بازی ای است که در آن یا کل حرکت ها باید در زمان مشخص شده ای بیشتر از 10دقیقه اما کمتر از60 دقیقه برای هر بازیکن انجام شود، یا زمان اختصاص یافته به اضافه 60 برابر هرگونه افزایش زمان بیشتر از 10 دقیقه اما کمتر از 60 دقیقه برای هر بازیکن باشد .
(الف 3) باید مقررات مسابقه اعمال شود اگر
(الف) یک داور بر حداکثر 3 بازی نظارت نماید
(ب) هر بازی توسط داور یا دستیاراو و یا در صورت امکان توسط وسایل الکترونیکی ثبت شود .
(الف.4) در غیر این صورت مقررات زیر اعمال می شود :
(الف) از پوزیسیون اولیه به محض اینکه هر بازیکن 10 حرکت را کامل کرده باشد
1- هیچ تغییری در تنظیم ساعت ها نمی توان داد مگر آنکه برنامه بازی ها بطور ناسازگار تحت تاثیر قرار گیرد .
2- هیچ ادعائی مبنی بر چیدن ناصحیح مهره ها یا جهت صفحه شطرنج نمی توان مطرح کرد .
(ب) حرکت غیر قانونی زمانی کامل است که بازیکن ساعتش را بزند. اگر داور حرکت غیر قانونی را مشاهده نماید باید بازیکن را بازنده اعلام نماید به شرط اینکه حریف حرکت بعدی خود را انجام نداده باشد. اگر داور مداخله نکند حریف مجاز است که ادعای برد نماید به شرط آنکه حرکت بعدی خود را انجام نداده باشد. اگر چه پوزیسیون به گونه ای باشد که بازیکن با هرگونه سلسله حرکات قانونی نتواند شاه حریف را مات نماید بازی مساوی است. اگر بازیکن ادعا نکند و داور هم دخالت ننماید حرکت غیر قانونی باید پایدار بماند و بازی باید ادامه پیدا کند. به محض اینکه حریف حرکت بعدی خود را انجام داد حرکت غیر قانونی را نمی توان اصلاح کرد مگر اینکه بوسیله بازیکنان و بدون دخالت داور اصلاح شود.
(د) اگر داور مشاهده نماید که هر دو شاه در کیش هستند و یا پیاده ای در دورترین عرض ازپوزیسیون اولیه اش قرار دارد ، او باید منتظر بماند تا حرکت بعدی کامل گردد سپس اگر هنوز پوزیسیون غیر قانونی در صفحه باقی است باید بازی را مساوی اعلام نماید.
(الف.5) مقررات یک مسابقه باید مشخص نماید که آیا ماده (الف 3) یا ماده(الف 4) برای آن رویداد اعمال می گردد .
پیوست (ب)بازی بلیتس
(ب.1) بازی بلیتس بازی ای است که در آن کل حرکات باید در زمان مشخص شده ای 10 دقیقه یا کمتر از آن برای هر بازیکن انجام شود،یا زمان اختصاص یافته به اضافه 60 برابر هر گونه افزایش زمان 10 دقیقه یا کمتر از آن باشد .
(ب.2) جریمه های ذکر شده درمواد 7 و 9 مقررات مسابقه باید یک دقیقه به جای دو دقیقه باشد.
(ب 3) مقررات مسابقه اعمال می گردد اگر :
(الف) برهر بازی یک داور نظارت داشته باشد .
(ب) هر بازی توسط داور یا دستیارش و در صورت امکان بوسیله ابزار الکترونیکی ثبت شوند .
(ب.4) در غیر این صورت بازی باید بر اساس پیوست (الف 4) قوانین بازی سریع اداره گردد.
(ب.5) مقررات یک مسابقه باید مشخص نماید که آیا ماده (ب.3) یا ماده (ب.4) برای آن رویداد اعمال می گردد
پیوست (ر)
اتمام سریع بازی
(ر.1) اتمام سریع بازی مرحله ای از بازی است که در آن کل حرکت های باقیمانده باید در زمانی محدود انجام شود .
(ر.2) قبل از شروع مسابقه باید اعلام شود که آیا این پیوست حاکم است یا نه .
(ر.3) این پیوست باید فقط در بازی های استاندارد و سریع بدون افزایش زمان و نه در بازی ها بلیتس اعمال شود .
(ر.4) اگر بازیکنی که نوبت حرکت با اوست کمتر از دو دقیقه زمان در ساعتش دارد، می تواند در صورت امکان درخواست تاخیر زمان یا زمان انباشتنی پنج ثانیه اضافه برای هر دو بازیکن را بنماید . این به منزله پیشنهاد تساوی است . اگر رد شود و داور درخواست را بپذیرد ساعت ها آنوقت باید بر اساس زمان اضافه تنظیم شوند، حریف باید دو دقیقه زمان اضافه پاداش بگیرد و بازی ادامه یابد.
(ر.5) اگر ماده (ر.4) اعمال نگردد و بازیکنی که نوبت حرکت با اوست کمتر از دو دقیقه در ساعتش زمان داشته باشد می تواند قبل از آنکه پرچم ساعتش سقوط کند ادعای تساوی نماید . او باید داور را فرا بخواند و می تواند ساعت ها را متوقف نماید. ( ماده 6-12 (ب) ملاحظه گردد ). او می تواند ادعای خود را بر اساس اینکه حریفش نمی تواند به شیوه های متعارف بازی را ببرد و یا اینکه حریفش هیچ تلاشی برای بردن بازی به شیوه های متعارف نمی کند، مطرح نماید .
نقل از سایت شطرنج حرفه ای